Kahramanmaraş merkezli olarak 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen iki büyük deprem nedeniyle hepimiz derin bir üzüntü içindeyiz. Çok geniş bir bölgeyi sarsan bu afet neticesinde kaybettiğimiz vatandaşlarımıza Allah’tan rahmet, yakınlarına sabır diliyoruz.

7,7 ve 7,6 ölçeğindeki bu depremlerin, bugüne dek karada meydana gelen en büyük depremlerden biri olduğu bildirilirken afetten 10 ilimiz ve 13 milyonu aşkın bir nüfus etkilenmiş durumdadır. Yaklaşık 1,5 milyon engelli vatandaşımızın da bu depremlerden etkilendiği tahmin ediliyor. 

Engelli bireylere ve özel gereksinimi olan hastalara dönük faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşları olarak toplamda binlerce vatandaşımızı kapsayan bir sivil toplum örgütlenmesini temsil etmekteyiz. Afetin ilk saatlerinden bu yana bölgedeki hastalarımızın barınma, gıda, medikal malzeme gibi ihtiyaçlarını karşılayabilmek için seferber olmuş durumdayız. İlk günlerde halkımızın tamamına benzer şekilde özellikle iletişim ve lojistik konularında ciddi sıkıntılar ile karşı karşıya kaldık. İlk pansumanı güçlerimiz nispetinde yaptık ama çözülen her sorunla birlikte çözülmeyi bekleyen daha karmaşık sorunlar ortaya çıkabilmektedir. 

Bölgede depremden etkilenen çok sayıda engelli ve özel gereksinimi olan bireylerimiz yaşamaktadır. Engelli bireylerimizin, hastalarımızın ve bu grupların ailelerinin ihtiyaçları diğer bireylere göre farklıdır ve oluşan şartlarda hayatlarını idame ettirmeleri mümkün değildir. Buna karşın yazılı, görsel ve sosyal medyada yayınlanan haberlere ve çalışmalara bakıldığında ilk günden bu yana engellilerle ilgili bir plan gözükmemektedir. Başlangıçta bunun afetin sıcaklığından ve telaştan ötürü dile getirilemediği düşünülse de aradan 14 gün geçmesine rağmen engellilerin ve ailelerinin ihtiyaçlarının nasıl karşılanacağı ile ilgili bir planın hala ortaya konulmadığı görülmektedir. Örnek olarak deprem bölgesinde canla başla çalışan arama kurtarma ekipleri arasında özel hastalarımız için eğitilmiş tek bir ekip dahi bulunmamasının üzüntüsü içindeyiz.

Engelli bireylerin ve ailelerinin kurdukları hayat düzeni enkaz altında kalmış olup yeniden inşası büyük çabalar gerektirmektedir. Yaşanan bu felaketin getirdiği zorluklar ve sorunlar kısa vadede çözülecek konular olmayıp ancak bir planlama dahilinde güçleri birleştirerek çözülecek sorunlardır.

Engelli ve özel gereksinimi olan bireyler için çalışan dernekler olarak, 

  • Birbirimizin güçlü yönlerinden ve irtibat ağlarından yararlanarak afet bölgesindeki engelli bireylerimize  daha etkin bir destek sağlamak, 
  • Orta ve uzun vadede oluşabilecek sorunları önceden tespit edip birlikte çözüm üretmek,
  • Devletimizin ilgili kurumları ile bu sorun ve çözümleri paylaşarak afet durumlarında engelli bireyler ve özel gereksinimli hastalar ile devlet birimleri arasındaki refleksleri oluşturmak ve geliştirmek
  • Son depremde engelli bireylerin talep ve ihtiyaçlarına dönük herhangi bir çalışmanın sahada gerçekleştirilmediği gerçeğini vurgulamak

amacıyla Engelsiz Afet Platformu çatısı altında birleşme kararı aldık.

Taleplerimiz 

  1. Ülkemizde AFAD başta olmak üzere arama kurtarma ekiplerinin işbirliği içerisinde engelli veya dezavantajlı bireylere afet sırasında nasıl yaklaşacaklarına dair bir planın ortaya konması.
  2. Afet durumunda elektrik kesintisinden ötürü hayati tehlike yaşayan hasta gruplarının tanımlanması ve bunlara özel hizmet sunulması.
  3. Solunum cihazı kullanan hastaların kanamalı veya yaralı olmasalar dahi elektrik desteği olan bir bölgeye  öncelikli olarak kabul edilmesi.
  4. İlaç ve tıbbi cihaz ihtiyaçlarının, arızalı ve enkaz altında kalan cihazların yenilenmesine dönük acil gereksinimlerin hızlı karşılanması
  5. Barınma için oluşturulmuş çadır, konteyner ve prefabrik konutlarda engelli tuvaleti, rampa ve erişilebilirlik standartlarına uygun çözümler sağlanması.
  6. Afet durumunda engelli bireylere dönük tahliye planlarının hazırlanmış olması ve uygulamada öncelikli olması.
  7. Adres Kayıt Sistemi ile diğer sistemlerin entegrasyonu sağlanarak arama kurtarma ve yardım ekiplerinin engelli, dezavantajlı veya özel gereksinim sahibi bireylerin konumlarını, engellilik türlerini ve diğer ayrıntıları bilerek müdahale edebilmelerinin sağlanması.
  8. Depremden etkilenen illerimizde inşa edilecek konut, kamu kurumu vb. binalarda ve yaşam alanlarında erişilebilirliğin göz önünde tutulması
  9. Afet sırasında ve sonrasında afetzedeye yaklaşımda “engelli grubunun” göz önüne alınması.
  10. Engelli bireylerin ve özel gereksinimi olan hastalar ile ve ailelerinin iletişim, sağlık, eğitim, barınma, beslenme hakkından mahrum edilmemesi.
  11. Afet sonrasında psikolojik yardımların sağlanması.
  12. Irk, din, mezhep, siyasi görüş, cinsiyet vb. farklılıklar nedeniyle ayrımcılık yapılmaması. 
  13. Şiddet, suistimal, taciz gibi muhtemel durumlara karşı asayiş önlemlerinin alınması.
  14. Ülke çapındaki bir engelli veritabanı sisteminin ilgili sivil toplum örgütleri ile eşgüdüm içinde hayata geçirilmesi, bu yazılımların engelli derneklerinin de kullanabileceği ve gerektiğinde veri girişi yapabileceği şekilde tasarlanması.
  15. Afet durumunda kullanılan mobil uygulamalara erişilebilirlik standardı, olay yeri sesli, görüntülü bildirim, giyilebilir teknolojilerin kullanımı konularında AR-GE çalışmalarının yapılması ve kullanıma sunulması. 
  16. Afet sırasında engelli türü ile engelli veritabanı ve adrese kayıtlı engelli kaydının bütünleştirilmesi.
  17. Engelsiz Afet Platformu’na afet koordinasyonu kriz masalarında yer verilmesi. 
  18. Afet riski azaltma ve korunma, afetlerde tahliye ve özel gereksinimlerinin tespiti ve karşılanması ve afet sonrası rehabilitasyon politika ve programlarının belirlenmesi süreçlerine, engellilerin ve engellileri temsil eden sivil toplum örgütlerinin kapsayıcı bir biçimde dahil edilmesi.
  19. Kamu kurumları tarafından yapılan bildirimlerin engellilere uygun hale getirilmesi, erişilebilirlik standartları ile uyumlu olması
  20. “Engelsiz Vizyon Belgesi 2030” metninde yer alan ve “Engelli Hakları Ulusal Eylem Planı 2023-2025” içinde yer verilen afet durumlarında engelli bireylere yönelik alınacak önlemlerin, ivedilikle belirlenmesi ve hayata geçirilmesi. 
  21. Engellilerin TBMM’de temsiline imkan sağlayacak düzenlemelerin yapılması. 
  22. Afet durumunda STK’lara yardım toplama izninin tanımlanması.

Bizimle iletişime geçin!